سنگ‌نگاری و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی شمال زاویه، جنوب ‌باختر کرج

نویسندگان

  • محمد ابراهیمی دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
  • معصومه رفیعی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده مقاله:

در شمال زاویه (جنوب ‌باختر کرج) رخنمون گسترده‌ای از سنگ‌های آتشفشانی- آذرآواری ائوسن با ترکیب بازیک، حدواسط و اسیدی گسترش دارد. این مجموعه آتشفشانی- آذرآواری شامل گدازه‌های با ترکیب سنگ‌شناسی بازالت، تراکی‌بازالت، تراکی‌آندزیت بازالتی، آندزیت، تراکی‌آندزیت، تراکی‌داسیت، ریولیت و سنگ‌های آذرآواری مانند ایگنیمبریت، توف‌ جوش ‌خورده، توف بلورین، توف خرده‌سنگی، توف بلورین خرده‌سنگی، توف خاکستر و لاپیلی‌سنگ است. در این توالی آتشفشانی و آذرآواری ایگنیمبریت حجم قابل ملاحظه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد. بافت‌های متداول در سنگ‌های آتشفشانی مورد مطالعه شامل پورفیریتیک، گلوپورفیریتیک، کومولوفیریک، بادامکی و تراکیتی هستند. در سنگ‌های آذرآواری قطعات خرده‌سنگی و بلورهای خرد شده به‌طور معمول یافت می‌شوند. در ایگنیمبریت‌ها بافت اتاکسیتی به‎‌طور متداول دیده می‌شود. ساخت جریانی در گدازه‌های ریولیتی و ساخت منشوری در جریان‌های گدازه و ایگنیمبریت‌های منطقه وجود دارند. کانی‌های اصلی در سنگ‌های مورد مطالعه شامل پیروکسن، آمفیبول، بیوبیت، پلاژیوکلاز و کوارتز است که با کانی‌های فرعی فلدسپار پتاسیم‌دار، کانی‌های کدر و الیوین دگرسان شده همراه هستند. کلسیت، کلریت، اپیدوت و سریسیت نیز به‌عنوان کانی ثانویه وجود دارند. بر پایه مطالعات ژئوشیمیایی، سنگ‌های آتشفشانی مورد مطالعه بیشتر کالک‌آلکالن هستند؛ ولی تعداد کمی از نمونه‎ها در برخی نمودارها در محدوده آلکالن و شوشونیتی قرار می‌گیرند. بی‌هنجاری منفی Nb و Ti، بی‌هنجاری مثبت Pb، غنی‌شدگی از عناصر سنگ‎دوست درشت‎یون، غنی‌شدگی از عناصر خاکی کمیاب سبک و تهی‌شدگی از عناصر با میدان پایداری بالا نشان از این دارد که ماگمای مادر این سنگ­ها از یک گوشته‌ سست‌کره‌ای متاسوماتیسم شده در بالای پهنه فرورانش منشأ گرفته است. وجود بافت غربالی فراوان در پلاژیوکلازها، خورده شدن پلاژیوکلازها و پیروکسن‌ها و همچنین حاشیه‌ سوخته بیوتیت‌ها و آمفیبول‌ها همگی نشان‎دهنده‌ وجود شرایط عدم تعادل در سامانه است که این امر به احتمال زیاد از  اختلاط ماگمایی ناشی می‌شود. با این وجود، هضم، بالاآمدگی سریع ماگما و کاهش فشار نیز می‌تواند این بافت‌ها را ایجاد کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ های آتشفشانی و نیمه نفوذی گیوشاد (جنوب باختر بیرجند، خاور ایران)

منطقه مورد بررسی، در فاصله 41 کیلومتری جنوب باختری بیرجند، در بخش شمالی ایالت جوش خورده سیستان قرار دارد. یک مجموعه آتشفشانی شامل آندزیت و آندزیت بازالتی به همراه یک توده نیمه نفوذی دیوریتی منسوب به ائوسن به درون شیل و ماسه سنگ پالئوژن نفوذ کرده اند. بافت های غالب مشاهده شده در این مجموعه سنگی شامل پورفیری با زمینه میکروگرانولار، پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز (الیگوکلاز- آندزین) و آ...

متن کامل

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ های آتشفشانی ترشیری منطقه حسین آباد (جنوب باختر بیرجند، خاور ایران)

منطقه مورد مطالعه در 50 کیلومتری جنوب باختر بیرجند در حاشیه شمال باختری زون جوش خورده سیستان قرار گرفته است. در منطقه حسین آباد، مجموعه ای از سنگ های آتشفشانی متعلق به ترشیری، بخش های مختلف ردیف های افیولیتی منسوب به کرتاسه فوقانی را قطع نموده اند. این سنگ ها آندزیتی بوده، دارای بافت غالب پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند، اوژیت و بیوتیت، درشت بلورهای این سنگ ها هستند. بافت غر...

متن کامل

پترولوژی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی جنوب تبریز (آتشفشان سهند)

منطقه مورد مطالعه در جنوب تبریز و شرق دریاچه ارومیه واقع است. این منطقه در بر گیرنده توالی سنگ های آتشفشانی ریولیت تا داسیت مربوط به فعالیت های آتشفشانی میوسن میانی و فوقانی و سنگ های رسوبی تخریبی الیگومیوسن و پلیوسن و همچنین رسوبات اپی کلاستیک پلیوسن زیرین است. سنگ های آتشفشانی موجود در منطقه به صورت زنجیره گنبدی شکل بوده و استقرار آن ها دارای نظم خاصی است، به طوری که گنبدهای میانی ریولیت و ری...

متن کامل

بررسی ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی ائوسن جنوب غرب جندق (شمال شرق استان اصفهان)

سنگ های آتشفشانی ائوسن جنوب غرب جندق که در جنوب گسل درونه برون زد دارند، جزو پهنه ایران مرکزی هستند. اغلب سنگ های منطقه شامل: بازالت، آندزیت، تراکی آندزیت و داسیت و بافت چیره آنها پورفیری، میکرولیت پورفیری و هیالوپورفیری است. کانی های سازنده اصلی این سنگ ها شامل: پلاژیوکلاز حدواسط، دیوپسید، اوژیت، فلوگوپیت، منیزیوهاستینگسیت و کانی های ثانویه اکسید آهن و کلریت هستند. بر اساس داده های ژئوشیمیایی ...

متن کامل

پترولوژی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی اسیدی شمال سلیمان بلاغی (جنوب غرب هشتجین، شمال زنجان)، با نگرشی بر پرلیت زایی

منطقه مورد مطالعه در شمال زنجان و بخشی از پهنه ساختاری البرز غربی-آذربایجان محسوب می شود. این منطقه متشکل از سنگ های آتشفشانی ریولیت، ریوداسیت، داسیت و توف پامیسی الیگوسن و لیتیک توف آندزیتی ائوسن است. سنگ های آتشفشانی اسیدی به شکل های گنبدی، روانه های گدازه و توف رخنمون داشته و پرلیت ها در بخش تحتانی گنبدهای ریولیتی-ریوداسیتی قرار گرفته اند. شواهد ژئوشیمیایی نشانگر ماهیت شوشونیتی این سنگ ها بو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 107

صفحات  63- 74

تاریخ انتشار 2018-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023